CO2-emissies

Huidige situatie

De luchtvaart is een van de industrieën die bijdraagt aan klimaatverandering en is momenteel verantwoordelijk voor ongeveer 2% van de totale, door de mens uitgestoten, CO2-emissies[1]. Met Schiphol heeft Nederland een relatief grote luchtvaartsector die verantwoordelijk is voor 7% van de CO2-emissie[2]. Dit komt neer op ongeveer 11,9 Mton CO2.

De uitstoot per passagier per kilometer is onder andere afhankelijk van de vlucht, het type vliegtuig en de bezettingsgraad, maar gemiddeld ligt deze op 88 gram CO2 per passagierskilometer. Dit is lager dan de gemiddelde Nederlandse personenauto (174 gram CO2 per passagierskilometer)[3]. Hierbij moet echter opgemerkt worden dat de gemiddelde vlucht beduidend meer kilometers omvat dan de gemiddelde autorit waardoor de absolute impact van een reis per vliegtuig groter is. Dit komt echter niet door de efficiëntie van het vliegtuig in vergelijk met de auto, maar door de afstand van de reis. Per passagier-kilometer daalt de uitstoot sterk, maar door inzet van steeds grotere vliegtuigen neemt de uitstoot per vliegtuigbeweging tot nu toe ondanks technologische ontwikkelingen. Verduurzaming van andere sectoren en aanblijvende vraag naar luchtvaart zullen er voor zorgen dat het aandeel luchtvaart in de totale CO2-emissie zonder maatregelen zal blijven toenemen[4].

De CO2-uitstoot van alle binnenlandse luchtvaart valt onder het Parijs akkoord (COP21). Ook Nederland is daaraan gebonden. In tegenstelling tot landen als Spanje en Italië bestaat het nationale verkeer vrijwel volledig uit kleine luchtvaart en vluchten van hulpdiensten. Nationaal verkeer was in 2016 verantwoordelijk voor 30.000 ton CO2, slechts 0,2% van de totale luchtvaart emissies[5]. Zie ook hoofdstuk 5 onderdeel klimaat ‘CO2- emissies’ voor een overzicht van de verschillende klimaatdoelstellingen en de relevantie ten opzichte van het PlanMER.

Luchthavens verwarmen en verlichten gebouwen en kantoren, gebruiken elektrische apparatuur en verplaatsen zich in allerlei voertuigen over de luchthaven. Deze activiteiten zorgen voor CO2-uitstoot. Alle luchthavens van de Schiphol Groep (Schiphol, Rotterdam en Lelystad) plus het civiele deel van Eindhoven Airport gebruiken 100% duurzame energie. Daarnaast ontvangen Schiphol en Eindhoven Airport de hoogste onderscheiding (3+) in het Airport Carbon Accreditation programma van de Airport Council International[6]. Dit houdt onder andere in dat ze alle emissies van de eigen operatie in kaart brengen, reductiedoelstellingen stellen en halen, klanten en leveranciers aanzetten tot het verminderen van hun impact en ten slotte overgebleven emissies compenseren. Schiphol stootte in 2017 gemiddeld 1,52 kg CO2 per passagier uit. In 2040 wil de luchthaven volledig klimaatneutraal opereren[7].

Luchthavens kunnen duurzaam vervoer van en naar de luchthaven stimuleren. Schiphol doet dat onder andere door investeringen in elektrische bussen en het weren van niet-elektrische taxi’s op de luchthaven. Een voorbeeld hiervan zijn investeringen in laadpalen voor elektrische bussen waarmee passagiers van en naar de luchthaven worden vervoerd[8]. Mede door de goede OV-verbindingen komt 42,9% van de passagiers met het openbaar vervoer[9].

Trends en ontwikkelingen

De ontwikkeling van CO2-emissies in de toekomst is een belangrijk aandachtspunt. Er wordt veel onderzoek naar gedaan, met verschillende resultaten. In het achtergronddocument wordt een toelichting gegeven op een aantal van deze onderzoeken en de ontwikkeling van mogelijkheden om aan doelstellingen/duurzaamheidsambities te voldoen.

  • 1 PBL, 2018
  • 2 Faber et al., 2018
  • 3 PBL, 2018
  • 4 Faber et al., 2018
  • 5 PBL, 2018
  • 6 ACI, 2019. Airport Carbon Accreditation – Annual Report 2017-2018.
  • 7 Schiphol Group, 2017
  • 8 Luchtvaartnieuws, 2018
  • 9 Schiphol Group, 2017